Милица Лукиќ
„Скокни!“
Стојам на врвот на водопадот, додека острите камења ми ги прободуваат стапалата. Ако скокнам, болката ќе исчезне, ќе се лизнам низ слузавите плоснати камења во ледената бучна вода. Од оваа височина групата момчиња од улицата изгледаат како глутница гологлави мајмуни. Маки седи пред сите, со нозете во брзата вода во која тресе пепел од цигарата. Тој при скокот си го одра грбот и сега има горда лузна што изгледа како некој насилно да му ги откинал крилјата. Виктор го искина ноктот од корен, со лист упорно се обидува да го запре крвавењето, а Саша плесна директно на меѓуножјето и едногласно е прогласен за победник.
„Ако не скокнеш во рок од две минути, ќе те оставиме овде.“ Маки плука густ шлајм во водата. Јасно го чувствувам секој милиметар од своето постоење. ‘Рбетот ми е подгрбавен, а надуениот стомак несмасно виси – колку и да се трудам да ги стегнам стомачните мускули, не успевам. Стомакот произведува звуци на негодување, во секој миг ќе се посерам во гаќи. Сонцето ме камшикува среде фацата и тенка линија пот ми се лизнува по челото и по грбот. Нервозно ги заривам ноктите во месото и ја чешам кожата по која сврбежот се шири од грбот на стомакот, на бутовите и на листовите.
„Ристо пичка! Ристо пичка! Ристо пичка!“
Долго им требаше. Сега кога се фатија за својата омилена активност на навивачко скандирање, ми нема спас. Сега ќе се закачат за мене како за дебелиот Спале минатото лето, го пукнаа од зезање сè додека едно лето не заплака пред сите. Не го видов оттогаш. Воздухот станува густ и тежок, ми се темни пред очите. Нивните черепи сега изгледаат како згусната маса кожа и влакна. Низ телото ми минува бран жештина и чувствувам благосостојба кога колената конечно ми попуштија.
Туп.
Се онесвестив.
Откога се родив, Мама не престанува да губи часови во ситни домашни работи. Ми ги зашива костимите за капење како да ѝ зависи животот од тоа. Ја гледам од другиот агол на замрачената просторија додека надвор воздухот станува сè потежок. Прстите ѝ се суви, прекриени со бели точки. Ноктите ѝ се изабени и се разлистуваат во слоеви. Никогаш не носи ракавици кога користи хемикалии за чистење, како да сака намерно да ја изгризаат до коски. Да не се моите искинати гаќи, валкани чинии, неиспрани маици и вошки во косата, би умрела од безделништво или од мислење. „Одам надвор.“ Не го крева погледот, само се насмевнува како да е нема.
Бранот спарнина ме удира среде лицето. Со поглед барам место каде што можам да се оптегнам и да се сокријам од упорното сонце. Седнувам на блиската скала, усвитена е од летото. Ми ја пече кожата на нозете. И понатаму ми крвави коленото, најбедното крвавење што можеше да ме снајде. Замислувам ситуација во која се онесвестувам и паѓам директно низ катови камења, ја расцепувам слепоочницата, челото, завршувам со лузна преку целиот образ, шилците ми ја отвораат главата и потоа гордо одам со жива рана. Маки скандира и Саша го признава поразот. Момчињата од улицата клекнуваат пред моите нозе и молат за прошка.
Цимолкавиот звук на жицата ме реже низ ушите и ме буди од сонот. Уште тој ми фалеше. Времето за семејни игри и ручек, весник и одмор, овој валкан и бос човек го поминува свирејќи на својата виолина. Бавно ми се приближува како да очекува нешто, му одмавнувам со раката да се тргне, но тој гледа низ мене.
Од другата страна на улицата гледам испиена женичка што место усни има рамна линија. Покрај неа Маки носи пластични карирани торби во кои клопотарат стаклени шишиња. Од месарницата излегува ситен жилав човек со цигара во аголот на усните. Го товари Маки со нови кеси, го проверува списокот со намирници, пепелта му се истресува од работ на цигарата и паѓа на подот. Маки во тишина го слуша татко си, потоа ги остава торбите на подот за да ги одмори рацете. Татко му ја плука цигарата на подот и ги зема торбите, остро го погледнува Маки. Разочарано ја погледнува жена си и им го свртува грбот. Жената го забрзува чекорот кон него. Го оставаат Маки зад себе и неговите ситни очи се вкрстуваат со моите. Го свртувам погледот кон упорниот виолинист. „Престани да свириш, никој не те слуша.“ Виолинистот благо се насмевнува на мојата забелешка и продолжува да свири. „Престани да свириш или ќе ти ја скршам виолината на парчиња.“ На Маки аголот на усната му се извива во насмевка и заинтересирано ме гледа додека ја пали цигарата. Виолинистот стои мирно како статуа и ме провоцира така што брзо и жестоко свири по жиците на својата скапана виолина. Станувам и го чувствувам погледот на Маки на мојата кутра, бедна рана на коленото. Одам околу виолинистот, кој наместо очи има две црни дупки. „Да не си слеп?“ Маки ми се придружува, заинтересиран за редоследот на настаните. Како две хиени му се плазиме на нашиот плен, нашиот плен свири брзо, нашиот плен свири со емоција, ја тргнува главата настрана додека ја свири мелодијата што секојдневно ја вежба, му ги набљудувам зглобовите валкани од правта. Чувствувам како крвта ми јури во главата, срцето ми чука брзо и со гадење го гледам овој човек што бедно се труди. „Ти реков да престанеш да свириш.“ Маки зема камен од подот и ми го подава. Виолинистот продолжува да свири, смешкајќи се. Маки ме набљудува преку рамото на виолинистот, очите му секаат и му предлагаат. Нашиот плен се клешти. Наместо заби има низа инфицирани дупки. Мустачињата ми се потат и мачно ми е. „Ти реков да престанеш да свириш!“ Маки ми покажува палец за одобрување, бран среќа ми минува низ ‘рбетот, го фрлам каменот и земам поголем и пошпицест, ми се темни пред очите. „Имаш три секунди да престанеш да свириш. Еден… два… три… четири, пет.“ Каменот е студен во моите раце, музиката нагло прекинува и виолината се удира од подот, каде што се крши на илјадници ситни делови, а жицата се кине и го испушта последниот цимолкав здив.
Превод: Иван Шопов
Милица Лукиќ
Милица Лукиќ (1999) дипломирала Драматургија на Факултетот за драмски уметности во Белград. Пишувала сценарија за филмови и серии, како и драмски текстови. Филмот „Џоника“ на режисерката Ана Ѓуровиќ, чие сценарио го потпишува, прикажан е на регионални и на светски фестивали (Мартовскиот филмски фестивал во Белград, Брач Филм Фестивал во Супетар, Фестивалот Филмски фронт во Нови Сад итн.). Селекторка е на интернационалната селекција на фестивалот за краток филм „Najkraći dani“. Нејзиниот краток расказ „Црвливи цреши“ е објавен во збирката трудови „Рукописи 46“, 2023 година.
Контакт: milicalukic99@gmail.com, Facebook milica.lukic.739
ažurirano: 11/03/25