Александра Јовановиќ

 

 

Кога зрната ќе ја допрат земјата, сите се сјатуваат.

„Тие ја слушаат храната, е. Паметна живина. И никогаш не сум дала Бора да ги коле, туку сама, знам каде треба да пристегнам. Не сеќаваат ништо, само ќе ги пецне. Колку што треба.“

Живка го глода јаболкото како да е коска, па плука покрај чешмата. Кафето едвај го срка.

„А што ако го викнат?“

„Ама каде, слабичок е тој. Знаеш како му вика Бора, едвај дрво ќе исцепи. Не, не. Им требаат на нив силни, мрачни, да убиваат. Кај ќе оди тој, крв со очи не гледа.“

Молчи, молчи, ама како да се смее. Другите жени велат: Живка вештица, Живка знае магии, кога ќе те проколне, не стануваш од кревет. Ама.

„А Бора?“

„Го прегази. Нема тука веќе што да се исцеди.“

„Ама.“

Знам што прават кога сум на поле. Не се секирам, зошто. Ветрот ќе ме освежи, па седнувам под оревот и мислам. Не се тоа големи мисли, туку така. Ќе прелета гугутка, ќе помине човек и ќе мавне, деца ќе потрчаат. Пријатно е. Тој мора некаде да ја потроши снагата, нема фајде од мене и од мотика. А Живка нема маж. Отишол една вечер на пругата, велат заспал.

„Па, Маро, да влезам.“

„Влези, влези.“

Не можам да го слушам тропањето. Синот негде вјаса, не оди белки преку ридот. Нозете му се лесни, некогаш мислам ќе полета.

Еве, точно знаат. Клукаат, милите мои. Се готви невреме, нозете ми се слаби. Мајка ми истото го имаше. Секогаш знаеше да го види времето, а никој не ја слушаше.

„Маро, сврати на кафе.“

„Важи, Живке, важи.“

Здолништето ѝ се поткренало. Сакав да ја исправам, ама се сепна.

Бора нејќе секоја ноќ со мене, вели: смрдиш на штала. А мене ми одговара, ќе се одморам, па изутрината пак. Во шталата е тивко, само мувите летаат и Шарка ги брка со опашката.

Само застанав да здивнам, кога слушам пиштење. Веднаш ми застана срцево.

„Мрш, мрш, Госпо те отепал!“

Ласица, грда ко стаорец, однесе пиле. Кај ти се очите, Маро, зошто не пазиш? Да можам в скутина да ги ставам, да ги зачувам.

Ене го, Бора вика.

Во куќата е ладно, ладно. Држи некаква хартија.

„На!“

Гледам, буквите не ги познавам, ама знам што пишува.

„Го викаат!“

„Не драми! Дај една.“

Би се напила и јас, ама ги голтам солзите. Тој не може да гледа крв, едвај секирата ја држи. Како ќе убие, пустиот?

„Уште не знае. Да одиш, да го викнеш.“

„Имаш ли душа ти? Син единец.“

Сѐ ми заѕвечка во главата. Ако ми е, кога трчам ко прле пред магаре.

 

*

Го испративме и Зоран веќе два дена не доаѓа од реката. Вели, не се враќа додека не го донесе најголемиот сом. Јас сакам да молам, а не знам како. Палам кандило, па ја гледам иконата. Брзо ме заболуваат очите. Ласицата однесе уште две пилиња. Целата куќа ја превртив да најдам урок. Реков, можеби Живка го подметнала, можеби не сум ја истресла убаво постелнината. Зошто ова?

Војната е далеку, овде има само кал, зошто ни го бараат ова?

Ме прашува комшијата: Маро, знаеш ли ти што прават таму?

Велам: не знам и не ме интересира. Моја е куќата и околу куќата. Се насмеа.

„Имаш право ти. Ние овде си ја гледаме својата работа. Мамичето нивно.“

Црн југ. Не можам да спијам, сѐ нешто ме притиска, како да ми се стуткало во стомакот. Во дворот само жегалци, а и нив, малку. Месечината ја испратив и еве го, осамнува.

Слушам дека нешто шушка. Реков, е нема!

Ја земам секирата, за чудо лесна, па потрчувам.

„Ти да ми ги давиш пилињата! Така? Не давам!“

Ја удрив среде стомак. Испушти крик, го распара воздухот, па умре.

„Пи-пи-пи, пи-пи-пи.“

Ама, криво ми е. Животинче, сака да јаде, како сите. Ама зошто моите пилиња? Седнувам на пенушката и удирам да плачам, а не знам зошто. За миг ми се причини, како син ми да е на земјата, таков крвав, а очине онолкави. Барем да му ги затворат очите, со црно, не може крв да гледа.

 

Превод: Ѓоко Здравески

 

  Александра Јовановиќ

Александра Јовановиќ, родена на 23.7.1996 година, сценаристка, драматург и поетеса, дипломирала и магистрирала драматургија на Факултетот за драмски уметности во Белград. Во моментов е на докторски студии на Факултетот за драмски уметности.

 

 

ažurirano: 14/09/21